Notka prawna / Legal

Ten blog to tłumaczenie serii postów "Care and Feeding of Your Aspie". Autorem oryginału jest Kristopher Hoffman, a oryginalny blog znajduje się pod adresem http://wayoutonthecorner.blogspot.com. Tłumaczenie realizowane i publikowane za zgodą autora. Wszelkie prawa zastrzeżone, publikacja tekstów oryginalnych lub tłumaczenia w dowolnej formie bez zgody autora wzbronione.

wtorek, 10 grudnia 2013

Podręcznik opieki nad Aspim cz. 3: Aspi i stres

Oryginał: http://wayoutonthecorner.blogspot.com/2013/04/care-and-feeding-of-your-aspie-part-3.html

Często osoby z Zespołem Aspergera denerwują się z powodu różnych drobiazgów. Zdarza się to szybko i względnie łatwo. Czasem, nawet najmniej istotne zjawisko jest w stanie poruszyć twojego Aspiego.

Aspi i osoby ze spektrum autyzmu często odczuwają stres z powodu wpływów otoczenia, które dla innych ludzi są do zniesienia lub wręcz niezauważalne. Problemy w szkole, w kontaktach międzyludzkich, konsystencja jedzenia, faktura lub zapach ich ubrań.

Ponieważ OCD [Zaburzenia Obsesyjno-Kompulsywne - przyp. tł.] często towarzyszą zaburzeniom ze spektrum autyzmu, Aspi mogą czuć się przytłoczeni najróżniejszymi elementami otoczenia. Obsesyjne myśli kłębią się w naszych głowach i krążą w kółko. Drobiazgi takie, jak: hałas, zapachy, faktura przedmiotów, brak uporządkowania... wszystkie mogą przerwać nasz cykl obsesji. To może być przyczyną dysonansu poznawczego, który możemy rozwiązać wyłącznie zachowaniami kompulsywnymi.

Mimo że dysonans poznawczy jest podstawą podejmowania decyzji przez osoby neurotypowe, twój Aspi ma spore trudności w radzeniu sobie z tym zjawiskiem. Osoby neurotypowe lubią lub nie lubią w sposób względny (np. lubię A bardziej, niż B). Aspi mają tendencję do czarno-białego postrzegania swoich upodobań - wszystko albo nic. Twój Aspi będzie mówił "uwielbiam to" lub "nienawidzę tego", nie będzie nic pośrodku. Ta skrajna mentalność utrudnia twojemu Aspiemu radzenie sobie z obsesyjnymi myślami.

Gdy zaczniemy myśleć obsesyjnie, nic innego się dla nas nie liczy. Obsesja sprawia nam przyjemność. Dysonans poznawczy, który powoduje zaburzenie naszej obsesji, sprawia nam psychiczny ból.

W efekcie, twój Aspi często może być postrzegany jako osoba nietolerancyjna dla swojego środowiska oraz innych ludzi. Nieuporządkowane i chaotyczne otoczenie, oraz kręcący się wokół ludzie powodują narastanie lęku. Hałas w takich sytuacjach może być przyczyną napadu stresu. Twój Aspi może nie być w stanie przebywać zbyt blisko innych ludzi.

Każdy Aspi jest inny, jednak - zapamiętaj moje słowa - wszyscy mają swoje punkty zapalne dla stresu. Młodsi Aspi mogą reagować na nie furią, starsi Aspi mogą mieć zapędy do poprawiania otoczenia, ponieważ coś jest według nich nie tak. Te zapędy nie są objawem dziecinnego zachowania, a po prostu próbą przetłumaczenia ich cierpienia na coś, co pozwoli im wyrzucić to z siebie... pozbyć się tego.

To co teraz napiszę jest dla mnie nieprzyjemne, jednak - czasem - możesz być zmuszony ulegać dziwacznym zachowaniom twojego Aspiego. To oznacza wyciszenie otoczenia lub trzymanie przedmiotów w określonym miejscu lub porządku. Zdecydowanie oznacza to, że twój Aspi będzie nosił ubrania, w których czuje się dobrze. Naucz się to doceniać, albo bądź miły i pozwól swojemu Aspiemu żyć w jego wymarzonym otoczeniu, nie w takim, które jest w stanie ledwo zaakceptować. Twój Aspi nie będzie tak cool jak inni, ale w innej sytuacji nie będzie szczęśliwy.

Brak snu jest kolejnym istotnym problemem twojego Aspiego. Poziom hormonów stresu (powiązanych z bezsennością) rośnie zanim będzie mógł odpocząć, jednak natarczywe myśli i kompulsywne zachowania mogą (i będą) wpływać na nocny wypoczynek. Większość Aspich nie chce stosować leków nasennych. (Prawdę mówiąc, większość Aspich wzbrania się przez stosowaniem jakichkolwiek leków. O tym opowiem później.)

Większość sposobów na walkę stresem stosowanych przez osoby neurotypowe nie zadziała w przypadku Aspiego. Przygotuj się, że twój Aspi może potrzebować czasu w samotności, trzymania się szytwnych zasad lub nawet drzemki, kiedy jest zestrewowany. Te zachowania są dla Aspiego relaksujące i pomogą mu się uspokoić, przez zapewnienie poczucia bezpieczeństwa.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz